محاسبات بلومبرگ نشان می‌دهد اگر روند سال 2024 از این پس نیز ادامه پیدا کند، تفاوت سطح صادرات و واردات چین در مسیر دستیابی به رقم یک تریلیون دلار قرار می‌گیرد. داده‌هایی که هفته گذشته منتشر شد، نشان داد مازاد تجاری کالاها در 10 ماه نخست سال جاری میلادی به سطح 785 میلیارد دلار افزایش یافته است که بالاترین سطح ثبت‌شده در این بازه‌ زمانی محسوب می‌شود و نسبت به سال 2023 نیز با رشد 16 درصدی روبه‌رو شده است.

برد ستسر، کارشناس ارشد شورای روابط خارجی، در پلتفرم ایکس گفت: «با ادامه کاهش قیمت صادرات چین، حجم صادرات چشمگیر بوده است. در واقع قصه این است که اقتصاد چین یک بار دیگر به واسطه صادرات، در حال رشد است.»

برای جبران تقاضای داخلی ضعیف که پکن اخیرا سعی داشته با تزریق بسته‌های مالی به اقتصاد، آن را بهبود ببخشد، چین بیش از گذشته به صادرات متکی شده است.

تصویر کلی مازاد تجاری چین که در حال شدت گرفتن است، باعث واکنش از سوی تعداد فزاینده‌ای از کشورها شده و در این میان، دولت جدید ترامپ احتمالا تعرفه‌هایی وضع خواهد کرد که باعث می‌شود جریان صادرات دومین اقتصاد بزرگ جهان به آمریکا آب برود.

کشورها از آمریکای لاتین گرفته تا اروپا، پیش از این نیز تعرفه‌ها علیه کالاهای چینی را افزایش داده‌اند، از جمله فولاد و خودروهای الکتریکی تولید شده در چین.

آمارهایی که در روز جمعه منتشر شد همچنین حاکی از آن بود که شرکت‌های خارجی در حال بیرون کشیدن پول خود از چین هستند و میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشور طی 9 ماه نخست 2024 با کاهش همراه شده است. اگر این روند در ادامه سال جاری میلادی نیز دیده شود، این نخستین سرمایه خروجی خالص مرتبط با سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از سال 1990 خواهد بود.

تاکنون پاسخ پکن بر تعهد مربوط به حمایت بیشتر از شرکت‌‌ها معطوف بوده است و در این میان، شورای دولتی چین در روز جمعه اعلام کرد حمایت مالی از صنایع را ارتقا می‌دهد تا شرایط برای ارتقای رشد تجارت خارجی، توسعه قوی‌تر اقتصادی و تثبیت اشتغال فراهم شود.

شرکت‌های چینی طی چند سال اخیر عملکرد خود در صادرات را بهبوده بخشیده‌اند. در مقابل، اقتصادِ در حال آهسته شدن، استفاده فزاینده از وسایل نقلیه الکتریکی و رشد جایگزینی کالاهای خارجی با کالاهای داخلی، در حال سرکوب تقاضا برای واردات هستند. نتیجه این بود که در ماه اکتبر، سومین آمار بزرگ مربوط به مازاد تجاری در تاریخ رقم خورد که تنها در سطح کمتری از ماه ژوئن قرار داشت.

مازاد تجاری محاسبه‌شده به یوآن در 9 ماهه نخست امسال به 5/2 درصد از تولید ناخالص داخلی اسمی رسید که این رقم بالاترین میزان از سال 2015 تاکنون و بسیار بالاتر از سطح میانگین در دهه گذشته است.

تازه‌ترین داده‌ها نشان می‌دهد تا این نقطه از سال جاری میلادی و در مقایسه با سال 2023، مازاد تجاری با آمریکا نیز به 4/4 درصد افزایش یافته است. این آمار برای اتحادیه اروپا به 9/6 درصد افزایش پیدا کرده و برای 10 کشور جنوب شرق آسیا که در «آسه‌آن» (اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا) حضور دارند، با جهش 36 درصدی همراه شده است.  

این عدم توازن برای بسیاری از کشورهای دیگر نیز در حال بدتر شدن است. چین اکنون به حدود 170 کشور و اقتصاد،‌ کالاهای بیشتری صادر می‌کند تا اینکه از آن‌ها کالا خریداری کند و این موضوع به بالاترین سطح خود از سال 2021 رسیده است.

همچنین یک جنگ ارزی نیز ممکن است در حال شکل‌گیری باشد. بانک مرکزی هند اعلام کرده در صورتی که چین برای مقابله با تعرفه‌های آمریکا اجازه دهد ارزش یوآن تضعیف شود، آماده است اقدام مشابهی برای روپیه انجام دهد.

کاهش ارزش یوآن باعث ارزان‌تر شدن صادرات چین می‌شود و می‌تواند مازاد تجاری با هند را که تاکنون در سال جاری به 85 میلیارد دلار رسیده است، بیشتر کند؛ این رقم 3 درصد بیشتر از سال 2023 است و بیش از دو برابر سطح آن در پنج سال پیش قرار دارد.